Uzależnienie to nie wybór – to choroba, która wymaga leczenia. Alkoholizm, narkomania, uzależnienie od leków czy innych substancji psychoaktywnych to poważne zaburzenia, które wpływają nie tylko na ciało, ale i psychikę. W Polsce najczęściej spotykane są uzależnienia od alkoholu, marihuany, amfetaminy, opioidów oraz leków uspokajających i nasennych, takich jak benzodiazepiny. Choć każda z tych substancji działa inaczej, wszystkie mogą prowadzić do wyniszczającej zależności, która zaburza życie osobiste, rodzinne i zawodowe.
Wiele osób uzależnionych nie wie, gdzie szukać pomocy, obawia się stygmatyzacji lub nie wierzy, że leczenie może przynieść trwałą zmianę. Tymczasem odpowiednio dobrana terapia – zarówno ambulatoryjna, jak i stacjonarna – daje realną szansę na powrót do zdrowia i odzyskanie kontroli nad własnym życiem.
W tym poradniku podpowiadamy, jak wygląda leczenie odwykowe w Polsce, kto może się na nie zgłosić, jakie są dostępne metody terapii, gdzie szukać profesjonalnego wsparcia oraz co najważniejsze, jak dobrowolnie zgłosić się na leczenie odwykowe. Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich zmaga się z uzależnieniem – ten tekst jest dla Was.
Jak podjąć leczenie odwykowe?
Leczenie należy rozpocząć jak najszybciej, ponieważ uzależnienie nie tylko się pogłębia, ale też stopniowo niszczy organizm. To choroba śmiertelna. Uszkadza wątrobę, serce, układ nerwowy, prowadzi do depresji, prób samobójczych, a w skrajnych przypadkach – do śmierci. Zbyt długie zwlekanie z terapią może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w zdrowiu fizycznym i psychicznym, które trudno będzie kiedykolwiek odrobić. Im wcześniej zostanie podjęta decyzja o leczeniu, tym większa szansa na odzyskanie zdrowia.
Podjęcie leczenia jest decyzją, która może odmienić życie osoby uzależnionej oraz jej najbliższych. Proces ten wymaga nie tylko chęci zmiany, ale także wsparcia odpowiednich specjalistów oraz dostępu do skutecznych metod terapeutycznych. Im szybciej osoba, która ma problem alkoholowy, zdecyduje się na leczenie, tym większa szansa na odzyskanie zdrowia i poprawę jakości życia.
Zatrzymaj się, Zauważ, Zrób pierwszy krok!
Czujesz, że tracisz kontrolę nad swoim życiem? Uzależnienie nie musi Cię definiować. Alkohol, narkotyki, leki – to nie jest rozwiązanie, to pułapka. Jeśli Ty lub ktoś Ci bliski zmaga się z nałogiem, nie czekaj, aż będzie za późno. Uzależnienie to choroba, która zabiera zdrowie, relacje, godność – a czasem nawet życie.
Nie musisz przechodzić przez to sam. Wystarczy jeden krok, żeby przerwać ten krąg. Terapia działa. Pomoc jest dostępna – anonimowa, profesjonalna i coraz bardziej dopasowana do Twoich potrzeb.
Zacznij leczenie odwykowe. Dla siebie. Dla tych, którzy na Ciebie czekają. Dla życia. Skontaktuj się z poradnią leczenia uzależnień lub wybierz konsultację psychiatryczne online i zrób pierwszy, najważniejszy krok.
Aby skutecznie rozpocząć terapię, warto skontaktować się z poradnią alkoholową lub ośrodkiem leczenia uzależnień, gdzie specjaliści pomogą określić stopień uzależnienia i dobrać odpowiednią formę terapii. Dostępne są różne formy leczenia, które można dostosować do indywidualnych potrzeb pacjenta – w tym terapia stacjonarna, zapewniająca pełną opiekę przez całą dobę, oraz leczenie ambulatoryjne, które pozwala na kontynuowanie codziennych obowiązków przy równoczesnym uczestnictwie w sesjach terapeutycznych.
Leczenie odwykowe może być zarówno dobrowolne, gdy osoba świadomie decyduje się na terapię, jak i przymusowe, jeśli decyzję o nim podejmuje sąd obowiązek leczenia. W przypadku, gdy osoba uzależniona nie dostrzega swojego problemu i odmawia podjęcia terapii, możliwe jest wszczęcie procedury prawnej mającej na celu jej skierowanie na leczenie w trybie przymusowym. Wsparcie bliskich oraz interwencja specjalistów może pomóc osobie uzależnionej zrozumieć, że ma problem alkoholowy i że leczenie jest najlepszym rozwiązaniem dla jej zdrowia i przyszłości.
Od jakich substancji można się uznaleznić?
Leczenie odwykowe może dotyczyć wielu różnych substancji uzależniających – zarówno legalnych, jak i nielegalnych. Oto najczęstsze substancje, od których prowadzi się leczenie odwykowe:
🔹 Alkohol
- Najczęstszy powód leczenia odwykowego.
- Uzależnienie może mieć charakter fizyczny i psychiczny.
- Często wymaga detoksykacji pod nadzorem medycznym.
🔹 Narkotyki
✔ Opioidy (np. morfina, heroina, fentanyl, oksykodon)
- Silnie uzależniają fizycznie i psychicznie.
- Leczenie często obejmuje farmakoterapię (np. metadon, buprenorfina).
✔ Amfetamina i pochodne (np. metamfetamina, ecstasy)
- Powodują silne uzależnienie psychiczne.
- Leczenie skupia się na terapii behawioralnej i psychiatrycznej.
✔ Kokaina i crack
- Szybko uzależniają psychicznie.
- Leczenie wymaga intensywnego wsparcia psychologicznego.
✔ Kannabinoidy (np. marihuana, haszysz)
- Czasem bagatelizowane, ale mogą powodować uzależnienie psychiczne.
- Terapia psychologiczna i wsparcie społeczne są kluczowe.
🔹 Leki na receptę
✔ Benzodiazepiny (np. diazepam, alprazolam)
- Stosowane przy lękach, bezsenności – uzależniają przy długim stosowaniu.
- Odstawianie musi być stopniowe i pod kontrolą lekarza.
✔ Leki nasenne i uspokajające
- Często nadużywane, zwłaszcza w połączeniu z alkoholem.
✔ Leki przeciwbólowe
- Szczególnie opioidy – mogą prowadzić do silnego uzależnienia.
🔹 Inne substancje
- Inhalanty (rozpuszczalniki, aerozole, kleje)
- Dopalacze (nielegalne substancje syntetyczne)
- Leki OTC (bez recepty) – np. pseudoefedryna, kodeina w syropach
🔸 Leczenie może być konieczne także w przypadku:
- Poliuzależnienia (od kilku substancji jednocześnie)
- Uzależnienia krzyżowego (np. benzodiazepiny + alkohol)
Kiedy warto podjąć leczenie odwykowe?
- Uzależnienie osoba ma problem alkoholowy i nie jest w stanie kontrolować swojego picia.
- Alkoholicy doświadczają negatywnych skutków zdrowotnych i społecznych.
- Najbliżsi osoby uzależnionej dostrzegają problem i namawiają do leczenia.
- Osoba odmawia leczenia, ale jest zobowiązana przez sąd do podjęcia terapii.
Gdzie zgłosić się po pomoc w przypadku uzależnienia?
1. Prywatny ośrodek terapii
Prywatny ośrodek terapii uzależnień oferuje kompleksowe leczenie osób uzależnionych w warunkach komfortowych i dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjenta. Prywatny ośrodek leczenia uzależnień to dobra opcja dla osób, które chcą uniknąć długiego oczekiwania na miejsce w placówce finansowanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
2. Ośrodek leczenia uzależnień
Osoby uzależnione mogą skorzystać z leczenia w ośrodkach publicznych i prywatnych. Ośrodek leczenia alkoholizmu zajmuje się terapią uzależnień w sposób kompleksowy, obejmując detoks, terapię indywidualną i grupową. Przymusowe leczenie w takich placówkach jest możliwe tylko na podstawie decyzji sądu obowiązek leczenia. Ośrodek leczenia alkoholizmu to miejsce, gdzie pacjenci otrzymują pełne wsparcie medyczne i psychologiczne w trakcie terapii.
3. Poradnia alkoholowa
Poradnia alkoholowa to miejsce, gdzie można skonsultować się ze specjalistą terapii uzależnień i uzyskać informacje o leczeniu alkoholizmu. W poradni leczenia uzależnień pacjent może podjąć pierwsze kroki w kierunku wyjścia z nałogu. Dostępne są również bezpłatne leczenie alkoholizmu oraz wsparcie dla rodzin, które dotknęło współuzależnienie.
4. Stacjonarne leczenie uzależnień
Stacjonarne leczenie uzależnień to skuteczna metoda terapii dla osób, które wymagają intensywnej opieki i wsparcia. Ośrodek terapii uzależnień zapewnia pełne wsparcie psychologiczne i medyczne przez cały czas leczenia. Specjalista terapii uzależnień pomaga pacjentom zrozumieć mechanizmy uzależnienia i wypracować strategie radzenia sobie z chorobą.
Jak wygląda psychiatryczne leczenie osób uzależnionych?
Leczenie choroby alkoholowej obejmuje różne etapy, od detoksu po terapię długoterminową. Wśród form leczenia wyróżnia się:
- Leczenie uzależnienia od alkoholu w prywatnym ośrodku terapii.
- Przymusowe leczenie alkoholików na podstawie decyzji sądu.
- Leczenie alkoholizmu w ośrodkach finansowanych przez NFZ.
- Terapia uzależnień w formie indywidualnej i grupowej.
- Leczenie odwykowe w warunkach szpitalnych lub ambulatoryjnych.
✅ Jak zgłosić się na leczenie odwykowe?
Aby rozpocząć leczenie odwykowe, nie potrzebujesz skierowania od sądu ani specjalnych dokumentów – wystarczy Twoja decyzja. Możesz samodzielnie zgłosić się do poradni leczenia uzależnień, placówki NFZ, szpitala lub prywatnego ośrodka. W przypadku leczenia finansowanego przez NFZ, pomocne może być skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu, ale nie jest ono zawsze wymagane. Jeśli zależy Ci na czasie, możesz również umówić się na konsultację prywatną – stacjonarnie lub online.
✅ Czy można leczyć się anonimowo?
Tak, leczenie uzależnień może być prowadzone anonimowo, szczególnie w prywatnych ośrodkach lub poradniach, które nie wymagają podawania danych osobowych do dokumentacji NFZ. Co więcej, nawet w placówkach publicznych obowiązuje tajemnica lekarska – Twoje dane i fakt uczestnictwa w terapii nie zostaną ujawnione osobom trzecim. Jeśli z różnych powodów obawiasz się stygmatyzacji, warto zapytać placówkę o możliwość zachowania anonimowości.
✅ Rodzaje terapii uzależnień – od poradni po leczenie stacjonarne
Leczenie uzależnienia może odbywać się w kilku formach, w zależności od stopnia zaawansowania problemu. W przypadku łagodniejszych objawów lub początkowego stadium uzależnienia, często wystarczają sesje ambulatoryjne w poradni uzależnień – raz lub kilka razy w tygodniu. W poważniejszych przypadkach zalecane jest leczenie stacjonarne – czyli pobyt w zamkniętym ośrodku terapeutycznym, który trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Terapia może być indywidualna, grupowa lub mieszana – zawsze dostosowana do Twoich potrzeb.
✅ Ile trwa leczenie odwykowe i co po nim?
Czas trwania leczenia uzależnienia zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta oraz wybranej formy terapii. Leczenie ambulatoryjne może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, natomiast terapia stacjonarna zazwyczaj trwa od 4 do 12 tygodni. Po zakończeniu leczenia zaleca się kontynuację wsparcia – np. w grupach wsparcia (AA, NA), terapii podtrzymującej lub konsultacjach psychologicznych. Utrzymanie trzeźwości to proces – ważne, by po terapii nie zostawać samemu z problemem.
Jaki jest koszt leczenia osoby uzależnionej?
Wiele osób obawia się kosztów terapii, jednak warto spojrzeć na to z właściwej perspektywy: koszt leczenia to nic w porównaniu z kosztami, jakie ponosi organizm uzależnionego człowieka. Utrata zdrowia, pracy, relacji, a w wielu przypadkach także życia – to prawdziwa cena za życie w nałogu.
Koszt leczenia osoby uzależnionej zależy od wybranej formy terapii. Prywatne ośrodki leczenia uzależnień oferują zazwyczaj szybszy dostęp do specjalistów, indywidualną opiekę oraz komfortowe warunki pobytu, co wiąże się z wyższymi opłatami – od kilku do kilkunastu tysięcy złotych miesięcznie. Dla wielu osób będzie to inwestycja w życie – dosłownie.
Jednocześnie warto wiedzieć, że bezpłatne leczenie alkoholizmu i innych uzależnień jest dostępne w placówkach finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Wystarczy skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu, lekarza psychiatry lub zgłoszenie się bezpośrednio do poradni leczenia uzależnień. Można także skorzystać z leczenia stacjonarnego – np. w oddziałach terapii uzależnień w szpitalach lub ośrodkach publicznych.
Co zrobić, gdy osoba uzależniona odmawia leczenia?
W sytuacjach, gdy osoba odmawia leczenia, interweniować może Zespół Interwencyjny oraz komisja rozwiązywania problemów alkoholowych. Sąd może nałożyć obowiązek leczenia, jeśli osoba uzależniona stanowi zagrożenie dla siebie lub innych. W takich przypadkach przymusowe leczenie może być jedynym rozwiązaniem. Zespół Interwencyjny wspiera osoby uzależnione w procesie decyzyjnym i kieruje je do odpowiednich placówek.
Jak długo trwa terapia?
Czas leczenia uzależnionych jest różny i zależy od stopnia zaawansowania choroby. Średni okres terapii wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy. Psychiatryczne leczenie osób uzależnionych może trwać dłużej, jeśli występują współistniejące zaburzenia psychiczne. Specjalista terapii uzależnień monitoruje postępy pacjenta i dostosowuje terapię do jego indywidualnych potrzeb.
Umów wizytę u lekarza psychiatry online!
Współuzależnienie
Współuzależnienie to stan, w którym bliscy osób uzależnionych przejmują ich problemy i dostosowują swoje życie do ich nałogu. Często dotyczy to małżonków, rodziców oraz dzieci osoby uzależnionej, które dorastają w niepewności i stresie, co może prowadzić do długotrwałych konsekwencji emocjonalnych.
Osoby współuzależnione niejednokrotnie starają się kontrolować nałóg bliskiej osoby, usprawiedliwiają jej zachowanie lub przejmują na siebie jej obowiązki. Takie działania, choć często wynikają z troski, w rzeczywistości mogą utrudniać podjęcie leczenia przez alkoholika. Wsparcie specjalistów oraz terapia dla rodzin są kluczowe, aby przerwać ten szkodliwy mechanizm.
Podjęcie leczenia przez osobę uzależnioną nie tylko daje jej szansę na wyjście z nałogu, ale także pozwala bliskim odzyskać kontrolę nad własnym życiem. W wielu przypadkach leczenie osób uzależnionych obejmuje również terapię dla członków rodziny, aby pomóc im zrozumieć swoje emocje i nauczyć się zdrowych strategii radzenia sobie z sytuacją.
Dzieci osoby uzależnionej często ponoszą największe konsekwencje współuzależnienia – dorastają w atmosferze niepewności, co może prowadzić do problemów w relacjach społecznych, niskiej samooceny czy nawet własnych problemów z uzależnieniami w dorosłym życiu. Dlatego tak ważne jest, aby pomoc obejmowała całą rodzinę, a nie tylko alkoholika.
🟢 Podsumowanie: Jak dobrowolnie zgłosić się na leczenie odwykowe?
Podjęcie leczenia jest kluczowe dla odzyskania kontroli nad życiem. Osoby uzależnione mają do wyboru różne formy terapii – od stacjonarnego leczenia uzależnień po pomoc w poradniach alkoholowych. Przymusowe leczenie może być wdrożone w przypadkach skrajnych, gdy osoba odmawia leczenia i stanowi zagrożenie. Kluczowe jest, aby zarówno alkoholicy, jak i ich rodziny, uzyskali odpowiednie wsparcie na drodze do trzeźwości.
Dobrowolne leczenie odwykowe to pierwszy i najważniejszy krok w drodze do wyjścia z uzależnienia. Wystarczy Twoja decyzja – nie potrzebujesz skierowania od sądu ani żadnych formalnych nakazów. Możesz zgłosić się samodzielnie do:
- poradni leczenia uzależnień (bezpłatnie, w ramach NFZ),
- szpitala z oddziałem terapii uzależnień,
- prywatnego ośrodka leczenia uzależnień (odpłatnie, często bez kolejek),
- lekarza pierwszego kontaktu, który pokieruje Cię dalej.
Im szybciej zdecydujesz się na leczenie, tym większe masz szanse na powrót do zdrowia. Uzależnienie nie zniknie samo – ale możesz je pokonać z pomocą specjalistów. Zrób pierwszy krok – dla siebie, dla bliskich, dla życia.
FAQ
Jak dobrowolnie zgłosić się na leczenie odwykowe?
O Autorze
dr Sebastian Wąsiewicz
Specjalista Psychiatra
numer PWZ: 3318790
Zastępca ordynatora Szpitala Psychiatrycznego w Człuchowie, specjalizujący się w leczeniu zaburzeń psychicznych, w tym psychoz, depresji, zaburzeń lękowych i uzależnień. Posiada 10-letnie doświadczenie kliniczne, zdobywane m.in. na Izbie Przyjęć Wojewódzkiego Szpitala Psychiatrycznego w Gdańsku. Zwolennik holistycznego podejścia do pacjenta i ścisłej współpracy interdyscyplinarnej.
Więcej treść od tego autora
Klinika KonsultacjePsychiatryczne.pl – poradnia zdrowia psychicznego świadcząca pomoc w formie online. Oferujemy profesjonalne konsultacje psychiatryczne online z doświadczonymi psychiatrami bez wychodzenia z domu. Zapewniamy szybki dostęp do specjalistycznej pomocy, e-recepty, zwolnienia lekarskiego i indywidualnych zaleceń. Dbamy o bezpieczeństwo, komfort i wygodę pacjenta – także wtedy, gdy potrzebuje wsparcia dla swoich bliskich.
O Autorze
Specjalista Psychiatra
numer PWZ: 3318790
Jestem zastępcą ordynatora Szpitala Psychiatrycznego w Człuchowie z oddziałem Detoksykacji Alkoholowej i Substancji Psychoaktywnych.
Stale poszerzam swoją wiedzę i kwalifikacje, uczestnicząc w konferencjach i szkoleniach z zakresu psychiatrii. Uważam, że w efektywnej terapii zaburzeń psychicznych konieczne jest wielokierunkowe podejście do pacjenta, uwzględniające choroby somatyczne oraz objawy psychosomatyczne. W razie potrzeby, chętnie współpracuję z innymi lekarzami oraz psychologami i psychoterapeutami.
Dzięki stażom w Oddziałach Psychiatrycznych o różnych profilach pracowałam z pacjentami w szerokim przedziale wiekowym oraz z różnymi chorobami oraz zaburzeniami psychicznymi.
Posiadam 10-letnie doświadczenie kliniczne w leczeniu pacjentów między innymi z zaburzeniami depresyjnymi i lękowymi, zaburzeniami obsesyjno kompulsywnymi zaburzeniami snu, zaburzeniami osobowości, chorobą afektywną dwubiegunową, zaburzeniami psychotycznymi, ADHD, schizofrenią, uzależnieniem od alkoholu, leków i substancji psychoaktywnych.
Swoje doświadczenie zdobywałem między innymi na Izbie Przyjęć Wojewódzkiego Szpitala Psychiatrycznego w Gdańsku.
Przyjmuje pacjentów również w języku ukraińskim.
